Swołowo muzeum. Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie

PROGRAM OTWARCIA
25 maja, godz. 12
Oficjalne otwarcie muzeum z udziałem zaproszonych gości

26 maja 2012 r. (sobota) godz. 10-19
- melodie pomorskie w opracowaniu i wykonaniu zespołu Niwa Modrego Lnu
(10:15-11:00, 15:00-15:45)
- spektakl muzyczny dla dzieci "Kusy Janek" (11:15-12:15)
- koncert Darłowskiej Orkiestry Dętej (12:15-13:00, 14:00-14:45)
- występy zespołu Janusz Prusinowski Trio - mazurki, oberki, kujawiaki i wiwaty z centralnej Polski (13:00-14:00)
- pełna fantazji zabawa taneczna prowadzona przez zespół Janusz Prusinowski Trio (16:00-19:00)
- pokazy pracy kowala,
- pokazy tkactwa, przędzenia, drukowania tkanin,
- wypieki chleba w zabytkowych piecach chlebowych,
- kiermasze twórców regionalnych,
- smakołyki serwowane przez Koła Gospodyń Wiejskich oraz "Gospodę pod Wesołym Pomorzaninem"

27 maja, niedziela, godz. 10-17
- melodie pomorskie w opracowaniu i wykonaniu zespołu Niwa Modrego Lnu (10:15-11:00, 12:00-12:45)
- gry, zabawy i konkursy dla dzieci (11:00-12:00)
- występy zespołu Janusz Prusinowski Trio - mazurki, oberki, kujawiaki i wiwaty z centralnej Polski (13:00-15:00)
- występ Darłowskiej Orkiestry Dętej (15:00-17:00)
- pokazy pracy kowala,
- pokazy tkactwa, przędzenia, drukowania tkanin,
- wypieki chleba w zabytkowych piecach chlebowych,
- kiermasze twórców regionalnych,
- smakołyki serwowane przez Koła Gospodyń Wiejskich oraz "Gospodę pod Wesołym Pomorzaninem"

Muzeum Kultury Ludowej Pomorza będzie najnowocześniejszą placówką muzealną typu skansenowskiego w Polsce. Dzięki grantowi unijnemu pozyskanemu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego woj. pomorskiego na lata 2007–2013 Muzeum Pomorza Środkowego mogło przeznaczyć kwotę blisko 8 mln zł na rewitalizację i adaptację 8 niszczejących obiektów budownictwa wiejskiego w Swołowie. Przygotowany projekt rozbudowy Oddziału Etnografii pn. „Wzmocnienie potencjału Pomorskiej Krainy w Kratę – etap II rozbudowa filii MPŚ w Swołowie” w drodze konkursu Marszałka Województwa Pomorskiego znalazł się na liście projektów rekomendowanych do dofinansowania. Podobnie jak w pierwszym etapie również i w 2009 roku słupskie muzeum otrzymało szansę uratowania kolejnych zabytkowych budynków w Swołowie.

W ramach realizowanego projektu udało się uratować i zaadaptować 8 zabytkowych budynków: mieszkalny, kuźnię, budynek obory i dwie stodoły budowane w konstrukcji szkieletowej. Odtworzony został dom chlebowy oraz dawne budynki gospodarcze – jeden z lodownią, drugi z piecem chlebowym. Obiekty o największej kubaturze pozostały in situ. Mniejsze budynki gospodarcze zostały translokowane.

Najciekawszym obiektem jaki został zrewitalizowany w ramach projektu jest stodoła bogatego pomorskiego chłopa z XIX wieku. Będzie to miejsce dedykowane na całoroczne wydarzenia edukacyjno – kulturalne w regionie Pomorza Środkowego. W części przyziemia urządzona została muzealna multimedialna ekspozycja wystawiennicza zatytułowana „Historia magistra vita est”, przedstawiająca zjawiska kulturowe regionu ze wszystkimi jej aspektami w wymiarze społecznym, materialnym i duchowym (np. obrzędowość doroczną na Pomorzu Środkowym, dawne podania i legendy, zabytkowe obiekty występujące w regionie). Wystawa ma charakter mapy kulturowej Pomorza Środkowego, gdzie na tle poszczególnych „przystanków” eksponowane będą elementy wystawiennicze wzbogacone o nowoczesne formy w postaci multimediów. Na Dla najmłodszych urządzone zostały miejsca zabaw o charakterze edukacyjnym. Poddasza stodoły zostały zaadoptowane na salę widowiskową przewidzianą na ok. 130 osób i warsztatową z zapleczem technicznym. W miejscu tym organizowane będą wystąpienia teatralne grup nawiązujących w swym repertuarze do tematyki ludowości wiejskiej oraz prezentowane filmy z zakresu antropologii wsi.

W innej translokowanej stodole urządzona została wystawa przedstawiająca historię i tradycję tkactwa („Tradycje tkackie Pomorza”). Scenariusz uwzględnił przemiany gospodarcze i społeczne, jakie nastąpiły po II wojnie światowej wraz z nadejściem osadników migrujący na tereny Pomorza po 1945 roku. Ekspozycje obejmują zagadnienia związane z uprawą lnu oraz hodowlą owiec w regionie. Przedstawiony został cały proces obróbki włókna oraz przygotowywania przędzy z włókna roślinnego i z wełny, sposoby przygotowywania nici oraz tkania na warsztatach i deseczkach tkackich. Przybliżona zostanie także tematyka zdobienia tkanin użytkowych, tradycyjnego barwienia oraz nadawania wzorów za pomocą klocków do drukowania tkanin.

Ekspozycja ma ponadto na celu zaznajomienie z różnorodnymi technikami tkackimi oraz rodzajami tkanin wytwarzanych w okresie międzywojennym na Pomorzu oraz zespołami tkanin z poszczególnych regionów Polski, z którymi przybyli po II wojnie światowej osadnicy. Piętro budynku przygotowane zostało do pełnieni funkcji sali edukacyjnej. Znajdą się tu warsztaty tkackie pozwalające na prowadzenie zajęć dydaktycznych – lekcje, wykłady oraz prezentacje z udziałem okolicznych rękodzielników. Przewidywane są zajęcia z zakresu wszystkich prac tkackich ilustrujące poszczególne etapy całego cyklu pracy tkacza – przygotowywanie przędzy, zwijanie nici, przygotowywanie warsztatu tkackiego do pracy, tkanie na deseczkach oraz warsztatach tkackich, barwienie tkanin, sposoby ozdabiania.
Wokół rekonstruowanych obiektów zagospodarowano teren (odtworzeniu ogrodu, dróg i ścieżek dojścia, ogrodzenia, miejsc odpoczynku, drogi ewakuacyjne oraz podejścia dla niepełnosprawnych, iluminacja świetlna, miejsce na pokazy upraw tradycyjnych – zwłaszcza lnu), kupiono wyposażenie obiektów (meble, sprzęty z epoki, urządzenia techniczne i edukacyjne systemy multimedialne, sprzęt estradowy i nagłośnienie, nowoczesne rozwiązania audiowizualne).

Rekonstrukcja XIX-wiecznych obiektów dziedzictwa kulturowego wsi z pewnością podniesie znaczenie kultury i turystyki, jako czynników stymulujących rozwój społeczno gospodarczy regionu oraz spowoduje nadanie wsi charakteru centrum regionalnego, jako miejsca koncentracji działalności kulturalnej i społecznej. Rozbudowa muzeum znacznie poszerzy ofertę kulturalną skansenu. Dzięki powstaniu sali kinowo-teatralnej, umożliwi organizację imprez i przedsięwzięć edukacyjnych wydłużających sezon turystyczny.