Święta Wielkanocne to czas celebrowania Zmartwychwstania Chrystusa. Gdy mowa o Wielkanocny, trzeba też wspomnieć o Triduum paschalnym, Niedzieli palmowej czy Lanym Poniedziałku. Warto też przypomnieć o bamblowaniu i suchym dyngusie. Jednakże nie ma Świąt Wielkiej Nocy bez zajączka i baranka wielkanocnego. Wyjaśniamy znaczenie poszczególnych tradycji i symboli związanych z Wielkanocą.
Wielkanoc 2019. Triduum paschalne
Łacińskie znaczenie słowa triduum oznacz tyle co "trzy dni". Podczas tych trzech dni poprzedzających Święta Wielkiej Nocy wierni na całym świecie gromadzą się po to, aby wspólnie, w skupieniu i modlitwie przygotować się na śmierć Jezusa Chrystusa i oczekiwać jego Zmartwychwstania. Warto wspomnieć, że w okresie poprzedzającym Wielkanoc ludzie przystępują do sakramentu spowiedzi w celu oczyszczenia duszy.
Wielki Czwartek - obchody rozpoczynają się wieczorem podczas mszy świętej tzw. Wieczerzy Pańskiej. W Wielki Czwartek we wszystkich kościołach odbywa się obrzęd mycia nóg, co ma na celu symbolizowanie pokory uczniów Jezusa. Podczas Wieczerzy Pańskiej oddaje się cześć Ostatniej Wieczerzy Jezusa i jego uczniom. Warto wspomnieć, że tuż po zakończeniu mszy, Najświętszy Sakrament przenoszony jest do ciemnicy, czyli kaplicy przechowania, gdzie odbywa się adoracja. Trwa ona zazwyczaj do północy i ma upamiętniać modlitwy Jezusa w ogrodzie oliwnym oraz męki pańskie.
Wielki Piątek - dzień ten został uznany jako dzień śmierci Jezusa. W Wielki Piątek nie odprawia się mszy świętej, jednakże zostaje przeprowadzona liturgia Męki Pańskiej. W trakcie jej trwania adorowane jest drzewo krzyża, które jest symbolem zbawienia. Po zakończeniu obrzędu następuje wystawienie Najświętszego Sakramentu i umieszczenie go w symbolicznym Grobie Chrystusa.
Wielka Sobota - trzeciego dnia również nie odprawia się mszy świętej, ponieważ wierni udają się ze święconką do kościoła oraz odwiedzają Groby Pańskie. Wieczorem gromadzą się na liturgii Wigilii Paschalnej, która jest zaliczana do obchodów niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego. Podczas liturgii święcony jest ogień i woda. Odnawiane są także przyrzeczenia chrzcielne. Na koniec w kościele zabrzmi też wielkanocne Alleluja, a o północy wybiją dzwony kościelne.
Wielkanoc 2019. Niedziela Wielkanocna
Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego jest pierwszym i najdawniejszym świętem w Kościele katolickim, obchodzonym już w czasach apostolskich.To właśnie z soboty na niedzielę Chrystus zmartwychwstał. Nazywana często Niedzielą Palmową. Wielkanoc jest świętem ruchomym - obchodzonym w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca. Tego dnia o godzinie 6 rano odprawiana jest msza święta rezurekcyjna, podczas której Najświętszy Sakrament jest wynoszony z Grobu Pańskiego. Warto wspomnieć, że podczas obrzędu w uroczystej procesji i pośród bicia dzwonów i pieśni wielkanocnych, Sakrament zostaje trzykrotnie obnoszony wokół kościoła. W tym dniu tradycyjnie spożywamy śniadanie wielkanocne. Rozpoczynamy je od składania życzeń i dzielenia się święconką. Na Pomorzu, prezenty dla dzieci ukrywa w Wielkanoc zając.
Wielkanoc 2019. Poniedziałek Wielkanocny
Poniedziałek Wielkanocny, zwany też Lanym Poniedziałkiem, jest drugim dniem Świąt Wielkanocnych. W Kościele Katolickim jest to drugi dzień oktawy wielkanocnej i msze odbywają się najczęściej zgodnie z porządkiem niedzielnym. W przeciwieństwie do liturgii Niedzielnej- uczestnictwo w nabożeństwie nie jest obowiązkowe. Nazywany Lanym Poniedziałkiem ze względu na ludowy zwyczaj śmingusa-dyngusa praktykowanego w poniedziałek rano. W tym dniu tradycyjnie spożywamy wszystkie posiłki w gronie rodzinnym, począwszy od uroczystego śniadania.
Wielkanoc 2019. Zwyczaje ludowe
Bamblowanie - nietypowa sytuacja podczas której kilka osób o godzinie trzeciej w nocy chodzi po wsi i uderza w wielki bęben. Ludzie praktykują ten zwyczaj po to, aby pozostali mieszkańcy nie zaspali na poranne nabożeństwo. Bomblowanie odbywa się w nocy z soboty na niedzielę wielkanocną. Zwyczaj ten praktykowany do dziś jest w okolicach Jastarni.
Topienie Judasza - w środę poprzedzającą Święta Wielkanocy młodzież udaje się nad pobliską rzekę i topi
słomianą kukłę, symbolizującą zdrajcę Jezusa - Judasza.
Suchy dyngus - zwyczaj, w którym na kilka dni przed Wielkanocą młodzi chłopacy zrywają gałęzie brzozy i wstawiają je do wody po to, by wypuściły zielone pąki. W nocy z niedzieli na poniedziałek wdzierali się do pokojów młodych mężatek lub panien młodych i bili je po nogach i rękach gałązkami. Jedyna możliwość uniknięcia biczowania to wypuszczenie świni z chlewa. Rozwinięte pąki brzozy symbolizują nowe życie, a biczowanie uchodzi za wprowadzenie nowego życia do ciała kobiety.
Śmingus dyngus - zwyczaj kojarzący się z oblewaniem wodą. Dawniej były to dwa odrębne zjawiska: śmingusem nazywano delikatne smaganie wierzbą po nogach i oblewanie zimną wodą, natomiast dyngusem określano wykupienie się od oblewania wodą. Aby uniknąć wody, z reguły kobiety wykupywały się za pomocą kolorowej pisanki lub jakiejś potrawy wielkanocnej.
Szukanie prezentów - według współczesnych zwyczajów, w Niedzielę Wielkanocną, czyli w pierwszy dzień Świąt , zajączek wielkanocny chodzi z koszyczkiem i rozdaje prezenty - zazwyczaj drobne upominki lub słodycze. Dzieci w przeddzień wystawiają koszyczki przyozdobione słomą lub serwetką. Po przebudzeniu lub po wielkanocnym śniadaniu, najmłodsi szukają upominków ukrytych w tzw. gniazdkach zajęczych.
Waletka - gra polegająca na toczeniu jajek po stole. Zawody wygrywa osoba, która najdłużej utrzyma jajko w nieuszkodzonej skorupie.
Jak postępować, aby chronić się przed bólami pleców
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?